Bij Ommelanden Zuivel verwerken we alleen melk met het Demeter-keurmerk afkomstig van biologisch-dynamische boeren. Benieuwd wat dat inhoudt? We leggen het je uit!
Sinds de tweede wereldoorlog is de manier waarop wij voedsel verbouwen sterk veranderd. Na twee oorlogen en een hongersnood was er een nieuwe visie op voeding ontstaan: het doel werd om iedereen zo efficiënt mogelijk te voeden, zodat niemand meer honger zou hebben en voedsel enige tijd bewaard kon blijven. De aarde werd ingezet om de mens zo efficiënt mogelijk te voeden. Kleinschalige landbouw werd ingewisseld voor monocultuur. Hiervoor waren flinke kunstgrepen noodzakelijk; het gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen zijn de bekendste. Het gevolg hiervan is logischerwijs dat het natuurlijk evenwicht van bodem en plant verstoord is geraakt. Maar vandaag de dag is dit nog steeds de meest gangbare landbouwmethode. De recente ontwikkelingen in de landbouw en klimaatproblematiek laten ons zien dat we tegen de randen aanlopen van wat mogelijk is op deze manier. In reactie op deze beweging is (gelukkig) biologische landbouw ontstaan. Biologische landbouw is gebaseerd op de moderne landbouwmethode met een aantal belangrijke aanpassingen;
Zoals meer ruimte voor dieren en geen gebruik van kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen.
Biologisch Dynamische landbouw is fundamenteel anders en is ontwikkeld in een tijd dat de landbouw er nog heel anders uitzag. Rudolf Steiner heeft de grondslag gelegd begin jaren 20 van de vorige eeuw, met de kennis dat de landbouw voor grote veranderingen stond.
De biologisch dynamische landbouw heeft zijn oorsprong in de samenhang van mens, dier, aarde en kosmos. Vanuit moderne invalshoek de circulaire landbouw bij uitstek! Dit komt prachtig tot uiting in het gemengde bedrijf. Op een boerenbedrijf waar niet alleen koeien worden gemolken, maar ook akkerbouw plaatsvind, zorgen de koeien voor de organische mest voor een gezonde bodem, en de akkerbouw voor het eigen voer voor de koeien.
BD veehouderij is dus grondgebonden, alleen als er voldoende grond aanwezig is op het bedrijf om een beperkt aantal koeien per hectare te laten grazen en te voederen kunnen dieren worden gehouden. Daarmee is de boer ook veel minder afhankelijk van veevoer dat van over de hele wereld moet worden aangevoerd. Toch zijn er ook BD akkerbouwbedrijven zonder dieren. Deze bedrijven hebben dan een samenwerking met een veehouderij voor de uitruil van mest en voer.
De kosmos is altijd een lastiger aspect om uit te leggen. Maar de zon spreekt voor zich, en denk eens aan de invloed van de maan op de aarde. De getijden in de zee zijn van enorme invloed op alle levensprocessen op aarde. De BD boer houdt hier rekening met deze invloeden bij het zaaien van de gewassen.
Iedere BD boer wordt gecontroleerd op de normen voor dierhouderij, eigen voerproductie, vruchtwisseling etc. Dit noemen we de voorwaarden. Daarnaast is er ruimte voor de individuele ontwikkeling van elke boer. Zo is de ene boer al heel lang bezig met kalfjes bij de koe te houden, en onderscheid een ander zich met extra aandacht voor de natuurwaarden op het bedrijf. Alle biologisch dynamische boeren staan voor één gemeenschappelijke waarde; met respect voor mens en dier zorgen voor een vitale aarde!
Een heel belangrijk element zijn de horens van de koe. Een koe heeft gewoon horens, net als een geit. In de industrie worden de horens verwijderd vanwege efficiëntie: als je héél veel koeien dicht bij elkaar zet en je zet er geen stier bij, waardoor er geen goede hiërarchie is, dan gaan koeien elkaar pijn doen. Maar zo hoort het natuurlijk niet.
Demeter-koeien hebben daarom gewoon horens – dat is een absolute voorwaarde. En uit veel onderzoeken blijkt dat die horens hele belangrijke functies hebben voor dat dier. Met name als spijsverteringsorgaan; dat klinkt misschien vreemd, maar er is een direct verband te leggen tussen wat er in de magen van de koe gebeurt en wat er op datzelfde moment in de horens gebeurt. Hoe dan ook: een koe heeft horens op z’n kop en hoort deze gewoon te behouden.
We kennen onze boeren en weten waar onze producten heen gaan. Onze boeren zijn lid van de Cooperatie EKOHolland-Melk op Maat. Zij garanderen de afzet van de melk en een goede prijs. EKOHolland zorgt ervoor dat de melk van vaste BD-boeren, die het dichts bij ons in de buurt zitten, bij ons geleverd wordt. De verkoop van onze producten vindt plaats in de natuurvoedingswinkels in Nederland. Zij zijn de specialisten in biologisch (dynamische) voeding. Zo houden we de keten kort.
Voor ons is het – naast de Demeter-normen – belangrijk hoe een boer omgaat met het landschap waarin hij zich bevindt: of hij bomen in zijn land heeft staan die schaduw bieden voor de dieren, of hij hagen in zijn land heeft staan, of hij aan weidevogelbeheer doet en ga zo maar door.
Ook energie is een belangrijk thema. De meeste van de boeren waarmee we samenwerken verzorgen al 100% van hun energiebehoefte zelf door zonnepanelen en windmolens.
Ook als productiebedrijf doen we daaraan mee. Zo hebben wij op ons dak 300 zonnepanelen die volledig in onze elektriciteitsbehoefte voorzien. Om deze nog beter te laten werken zijn de panelen gecombineerd met een groendak van Sedum. Niet alleen prachtig om te zien en mooi voor de biodiversiteit, maar door de afkoelende werking kunnen de panelen ook meer leveren. Door het inzaaien van inheemse bloemenmengsels en het aanplanten van een vogelhaag ontstaat een groene oase rond ons zuivelfabriekje. Fijn voor mens en dier.
We stimuleren de aanplant van hagen en bomen in de wei. In de kaalslag van ons agrarisch landschap, ten behoeve van méér productie en méér efficiëntie zijn we een belangrijk ding vergeten; koeien houden er helemaal niet van om in de volle zon te staan. En dat terwijl er steeds meer warme periodes zijn in het voorjaar en zomerseizoen. Ze gaan er zelfs minder melk door geven. Nu kun je de koeien ( en ook geiten natuurlijk) daarom binnen houden op de stal, maar we denken dat het voor iedereen veel prettiger is als er mogelijkheden zijn de schaduw buiten op te zoeken.
Alles in de biologisch dynamische landbouw draait om een gezonde, vitale bodem, als basis van het leven. Vol met bodemleven. Het gebruik van vaste mest is daarin cruciaal. Natuurlijk geen kunstmest. Dus in plaats van “groen asfalt” een kruidenrijke weide, vol met klaver en andere bloemen. Zodat het platteland weer kan zoemen van de insecten. De vruchtwisseling zorgt ervoor dat weide en akkerland rouleert en ziektes in de gewassen worden voorkomen.
Een BD boer zorgt er op die manier voor dat de aarde verrijkt wordt, in plaats van langzaam uitgeput.
Bij het maken van een biologisch dynamisch product is de oorsprong van de grondstoffen natuurlijk het belangrijkste ingrediënt. Maar om de kracht en kwaliteit van de biologisch dynamische melk die we van onze boeren krijgen zo goed mogelijk te behouden voor het product gebruiken we ambachtelijke methoden. Zo maken we onze karnemelk en boter nog écht in een karn. Tijd is smaak. Voor al onze producten gebruiken we lage rijpingstemperaturen en nemen we lang de tijd.
Demeter producten worden gemaakt met zo min mogelijk bewerkingen. We pasteuriseren de melk, maar de melk wordt bijvoorbeeld niet gehomogeniseerd.
